ମଧୁମେହ ବା ଡାଏବେଟିସ୍ ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଆପଣଙ୍କ ରକ୍ତରେ ବହୁ ପରିମାଣରେ ଶର୍କରା ରହିଛି । ଯେତେବେଳେ ଆପଣଙ୍କ ଶରୀର ଇନସୁଲିନ ନାମକ ଏକ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ, କିମ୍ବା ହର୍ମୋନ୍ ଯଥେଷ୍ଟ ମାତ୍ରାରେ ତିଆରି କରିନଥାଏ ସେତେବେଳେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତ ଶର୍କରା ସମସ୍ୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ । ଆପଣଙ୍କ ଶରୀର ଆପଣ ଖାଉଥିବା ଅଧିକାଂଶ ଖାଦ୍ୟକୁ ଗ୍ଲୁକୋଜ୍ ନାମକ ଏକ ପ୍ରକାରର ଶର୍କରାକୁ ବଦଳାଇଥାଏ । ଏହି ଶର୍କରା ଆପଣଙ୍କ ଶରୀରରେ ଥିବା ସମସ୍ତ କୋଷକୁ ରକ୍ତ ମାଧ୍ୟମରେ ଗତି କରିଥାଏ । ଆପଣଙ୍କୁ ଶକ୍ତି ଦେବା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କ ଶରୀରର କୋଷଗୁଡିକ ଶର୍କରା ଆବଶ୍ୟକ କରିଥାଏ । ଇନସୁଲିନ ଶର୍କରାକୁ ଆପଣଙ୍କ ରକ୍ତରୁ କୋଷଗୁଡିକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବାରେ ସହାୟତା କରିଥାଏ । ଇନସୁଲିନ ବିନା, ଆପଣଙ୍କ କୋଷଗୁଡିକ ଆପଣଙ୍କୁ ଶକ୍ତିସମ୍ପନ୍ନ ରଖିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଥିବା ଶର୍କରା ପାଇପାରିବ ନାହିଁ । ଆପଣଙ୍କ ରକ୍ତରୁ ଆପଣଙ୍କ ଶରୀରର କୋଷଗୁଡିକୁ ଶର୍କରା ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବା ଦ୍ୱାରା, ଇନସୁଲିନ ଆପଣଙ୍କ ରକ୍ତ ଶର୍କରା ସ୍ତରକୁ ସାଧାରଣ ରଖିବାରେ ସହାୟତା କରିଥାଏ (ବହୁତ ଅଧିକ ନୁହେଁ; ବହୁତ କମ୍ ନୁହେଁ) । ଯେତେବେଳେ ଆପଣଙ୍କର ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତ ଶର୍କରା ସ୍ତରକୁ କମ୍ କରିବା ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ଇନସୁଲିନ ନଥାଏ ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଆପଣ ଡାଏବେଟିସରେ ପୀଡିତ ଅଛନ୍ତି । ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତ ଶର୍କରା ସ୍ତର ଗୁରୁତର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟାଗୁଡିକ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ଡାଏବେଟିସ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଇପାରିବ, ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ।
ଆପଣଙ୍କ ଶରୀର ଆଦୌ ଇନସୁଲିନ ତିଆରି କରେନାହିଁ ଆପଣଙ୍କ ଯଥେଷ୍ଟ ଇନସୁଲିନ ତିଆରି କରୁନାହିଁ, କିମ୍ବା ଆପଣଙ୍କ ଶରୀର ତିଆରି କରୁଥିବା ଇନସୁଲିନ ସଠିକ ରୂପେ କାମ କରୁନାହିଁ । ଆପଣଙ୍କ ରକ୍ତରୁ କୋଷଗୁଡିକୁ ଶର୍କରା ସ୍ଥାନାକରିବା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କର ଯଥେଷ୍ଟ ଇନସୁଲିନ ନଥିବାରୁ ରକ୍ତ ଶର୍କରା ସ୍ତର ଉଚ୍ଚ ରହିଥାଏ ।
ଏହି ଟାଇପ୍ 1 ଡାଏବେଟିସରେ, ଶରୀର ଇନସୁଲିନ ତିଆରି କରିପାରିବ ନାହିଁ । ଟାଇପ୍ 1 ଡାଏବେଟିସ୍ ବହୁ ସମୟରେ ବୟସ୍କଙ୍କ ତୁଳନାରେ ପିଲା ଏବଂ ତରୁଣଙ୍କ ଠାରେ ଅଧିକ ଦେଖା ଦେଇଥାଏ । ଟାଇପ୍ 1 ଡାଏବେଟିସରେ ପୀଡିତ ଲୋକମାନେ ସେମାନଙ୍କର ରକ୍ତ ଶର୍କରାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଇନସୁଲିନ୍ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ନେବା ଉଚିତ୍ ।
ଇନସୁଲିନ ହେଉଛି ଏକ ହର୍ମୋନ୍ ଯାହା ଗ୍ଲୁକୋଜ୍କୁ (ଆପଣ ଖାଉଥିବା ଖାଦ୍ୟଗୁଡିକରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥାଏ) ରକ୍ତସ୍ରୋତ ବା ବ୍ଲଡ୍ଷ୍ଟ୍ରିମ୍ରୁ ଶରୀରର କୋଷଗୁଡିକୁ ବୋହି ନେବା ପାଇଁ ଜରୁରୀ ହୋଇଥାଏ, ଯେଉଁଠାରେ ଏହା ଶକ୍ତି ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ । ଯେତେବେଳେ ଯଥେଷ୍ଟ ଇନସୁଲିନ ନଥାଏ, ରକ୍ତରେ ଗ୍ଲୁକୋଜ୍ ଗଠନ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ଲୋକଙ୍କୁ ଗୁରୁତର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟାଗୁଡିକ ପାଇଁ ବିପଦ ଆଶଙ୍କାରେ ରଖିଥାଏ, ଯଥା
ରକ୍ତରେ ଗ୍ଲୁକୋଜ୍ର ସ୍ତରଗୁଡିକ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ପାନକ୍ରିୟାଜ୍ ଦ୍ୱାରା ଉତ୍ପନ୍ନ ହେଉଥିବା ଏକ ହର୍ମୋନ୍ । ଇନସୁଲିନର ଅନୁପସ୍ଥିତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆମର ଶରୀର କୋଷଗୁଡିକ ଶକ୍ତିର ଏକ ଉତ୍ସ ଭାବେ ଗ୍ଲୁକୋଜ୍ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବ । ଯେତେବେଳେ ଆପଣଙ୍କର ଡାଏବେଟିସ୍ ରହିଥାଏ, ଆପଣଙ୍କ ଶରୀର ଇନସୁଲିନ ତିଆରି କରିନଥାଏ କିମ୍ବା ଆପଣ ତିଆରି କରୁଥିବା ଇନସୁଲିନ ସଠିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିନଥାଏ । ସେଥିପାଇଁ, ଆପଣ ବାହ୍ୟ ଇନସୁଲିନ ଆବଶ୍ୟକ କରିଥାନ୍ତି । ଆପଣ ଏକ ଇନସୁଲିନ ପେନ୍, ଏକ ସିରିଞ୍ଜ, କିମ୍ବା ଇନସୁଲିନ ପମ୍ପ ସହାୟତାରେ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଦେବା ଦ୍ୱାରା ଆପଣ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଥିବା ଇନସୁଲିନ ଆପଣ ପାଇପାରିବେ । ଇନସୁଲିନ ନେବା: ଆପଣଙ୍କୁ ନିଜର ଶର୍କରା ସ୍ତର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ସହାୟତା କରିବ ଆପଣଙ୍କୁ ଶକ୍ତି ଦେବ ସୁସ୍ଥ ରହିବା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ସହାୟତା କରିବ
ଉପବାସ ସ୍ଥିତିରେ କ୍ଷରଣ ହେଉଥିବା ଇନସୁଲିନ ବାସାଲ ଇନସୁଲିନ ଭାବେ ପରିଚିତ । ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପରେ ବର୍ଦ୍ଧିତ ରକ୍ତ ଚାପ ସ୍ତର ପ୍ରତିକ୍ରିୟାକରେ ଇନସୁଲିନର କ୍ଷରଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ । ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଡାଏବେଟିସରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ ଯେଉଁଥି ପାଇଁ ବାହାରୁ ଇନସୁଲିନ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଦିଆଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ଆପଣ ଚର୍ମର ଠିକ୍ ତଳେ ଥିବା ଶରୀରର ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ଅଂଶରେ ଯେତେବେଳେ ଇନସୁଲିନ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଦେଇଥାନ୍ତି ସେତେବେଳେ ଏହା ସବୁଠାରୁ ଭଲ କାମ କରିଥାଏ । ଆପଣ କ୍ଲିନିକ୍ ଛାଡିବା ପୂର୍ବରୁ, ସୁନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ ଯେ ନିମ୍ନୋକ୍ତ ବିଷୟ କିପରି କରିବେ: ଇନସୁଲିନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ଇନସୁଲିନ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଦେବା ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ସ୍ଥାନ ବୁଲାଇବା
ଆପଣଙ୍କ ଶରୀର ମଧ୍ୟକୁ ଇନସୁଲିନ ବିତରଣ କରିବାକୁ ଭିନ୍ନ ଉପକରଣ ବା ଡିଭାଇସ୍ ରହିଛି; ସିରିଞ୍ଜ, ଇନସୁଲିନ ପେନ୍, ଇନସୁଲିନ ପମ୍ପ, ଏବଂ ଆଇ-ପୋର୍ଟ ହେଉଛି ଇନସୁଲିନ ବିତରଣ ପାଇଁ ଭିନ୍ନ ବିକଳ୍ପଗୁଡିକ ।
ଇନସୁଲିନ ସିରିଞ୍ଜ ହେଉଛି ସାଧାରଣ ଠାରୁ ଭିନ୍ନ ଅଟେ । ସେଗୁଡିକ ଅଧିକ ପତଳା ହୋଇଥାଏ, ପ୍ରାୟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ବିହୀନ ଛୁଞ୍ଚି ଅଟେ ଏବଂ ଅପସାରଣଯୋଗ୍ୟ ଛୁଞ୍ଚି ସୁରକ୍ଷା ସହିତ ଆସିଥାଏ । ସଠିକ ପରିମାଣର ଇନସୁଲିନ ବାହାର କରିବାରେ ଆପଣଙ୍କୁ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ସିରିଞ୍ଜର ବାହାର ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଗାରଗୁଡିକ ଚିହ୍ନିତ ହୋଇଥାଏ ।
ଏହା ଏକ ଇନସୁଲିନ କ୍ୟାଟିଜ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ହୋଇଥାଏ (ସମନ୍ୱିତ ବା ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ୍ କିମ୍ବା ପୃଥକ୍ ଭାବେ କିଣା ଯାଇଥାଏ) ଏବଂ ପାନ ମାପିବା ପାଇଁ ଏକ ଡାଏଲ୍ ରହିଥାଏ, ଏବଂ ପାନ ବିତରଣ କରିବା ପାଇଁ ଫିଙ୍ଗିବାଯୋଗ୍ୟ ବା ଡିସପୋଜେବୁଲ୍ ପେନ୍ ଛୁଞ୍ଚି ସହିତ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥାଏ । ଇନସୁଲିନ ପେନ୍ ଇନସୁଲିନ ସିରିଞ୍ଜ ଅପେକ୍ଷା ଅନେକ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଲାଭ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ: ପରିଚାଳନା କରିବା ପାଇଁ ସହଜ ସଠିକତା
ଗରମ ଏବଂ ସାବୁନ ମିଶ୍ରିତ ଜଳରେ ହାତ ଧୁଅନ୍ତୁ ଯଦି ଘନୀଭୂତ ଇନସୁଲିନ ବ୍ୟବହାର କରୁଥାନ୍ତି, ବୋତଲକୁ ହାତ ମଧ୍ୟରେ ଗଡାନ୍ତୁ ବା ରୋଲ୍ କରନ୍ତୁ (ହଲାନ୍ତୁ ନାହିଁ) । ଇନସୁଲିନ ବୋତଲର ରବର୍ ଷ୍ଟପର୍କୁ ଆଲକହଲ ସହିତ ପରିଷ୍କାର କରନ୍ତୁ । ଆପଣ ନେବାକୁ ଯାଉଥିବା ଇନସୁଲିନର ୟୁନିଟ୍ ସଂଖ୍ୟା ସହିତ ସମାନ ପରିମାଣର ବାୟୁ ବା ଏୟାର ସିରିଞ୍ଜରେ ଭର୍ତ୍ତି କରନ୍ତୁ । ବୋତଲ ମଧ୍ୟରେ ଛୁଞ୍ଚି ଭର୍ତ୍ତି କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଇନସୁଲିନ ବୋତଲ ଭିତରକୁ ବାୟୁ ପେଲନ୍ତୁ । ସିରିଞ୍ଜ ଏବଂ ବୋତଲକୁ ବୁଲାନ୍ତୁ ଏବଂ ଉପର ତଳ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଆପଣଙ୍କ ଇନସୁଲିନ ପାନ ସଂଗ୍ରହ କରନ୍ତୁ । ଚର୍ମ ମଧ୍ୟରେ ଛୁଞ୍ଚି ଭର୍ତ୍ତି କରନ୍ତୁ ପାନ ବିତରଣ କରିବା ପାଇଁ ସିରିଞ୍ଜର ଶେଷରେ ପ୍ଲଞ୍ଜର୍ ଦବାନ୍ତୁ
ଏକ ନୂଆ ପେନ୍ ଛୁଞ୍ଚିରେ ସ୍କ୍ରୁ କିମ୍ବା କ୍ଲିକ୍ କରନ୍ତୁ । ଯଦି ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ, ଛୁଞ୍ଚିରୁ ବାୟୁ ବାହାର କରିବା ପାଇଁ ପେନ୍କୁ ପ୍ରାଇମ୍ କରନ୍ତୁ ଆବଶ୍ୟକ ସଂଖ୍ୟକ ୟୁନିଟ୍କୁ ପେନ୍ର ପ୍ରାନ୍ତରେ ଥିବା ନବ୍ (କିମ୍ବା “ଡାଏଲ୍”) ବୁଲାନ୍ତୁ ଚର୍ମ ମଧ୍ୟରେ ଛୁଞ୍ଚି ଭର୍ତ୍ତି କରନ୍ତୁ ପାନ ବିତରଣ କରିବା ପାଇଁ ପେନ୍ର ପ୍ରାନ୍ତରେ ଥିବା ବଟନ୍ ଦବାନ୍ତୁ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଦିଆଯାଇଥିବା ପାନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ପାଞ୍ଚ କିମ୍ବା ଦର୍ଶକୁ ଗଣନା କରନ୍ତୁ ଫିଙ୍ଗିବା ବା ଡିସପୋଜାଲ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ପେନ୍ ଛୁଞ୍ଚି ଅପସାରଣ କରନ୍ତୁ
ଅଧିକ ଛୋଟ ଛୁଞ୍ଚି ଅର୍ଥ ହେଉଛି କମ୍ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଅସହଜବୋଧତା । ଅବଶ୍ୟ, ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଗଭୀରତା ଇନସୁଲିନ କେତେ ଶୀଘ୍ର ଇନସୁଲିନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥାଏ ତାହାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ । ଇନସୁଲିନ ପାନ ସହ ମେଳକ କରିବା ପାଇଁ ସିରିଞ୍ଜ ଆକାର ସମନ୍ୱୟ କରନ୍ତୁ (ଉଦାହରଣ, 1ସିସି, 1/2ସିସି, 3/10ସିସି) । ଏକ ସିରିଞ୍ଜ/ପେନ୍ ଛୁଞ୍ଚି ପୁନଃ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଏକ ସିରିଞ୍ଜ ଅଂଶୀଦାର ବା ସେୟାର୍ କରନ୍ତୁ । ବ୍ୟବହୃତ ସିରିଞ୍ଜ / ପେନ୍ ଛୁଞ୍ଚିକୁ ଯଥାର୍ଥ ଭାବେ ନଷ୍ଟ କରନ୍ତୁ
ଆପଣ ଚର୍ମର ଠିକ୍ ତଳେ ଥିବା ଶରୀରର ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ଅଂଶରେ ଯେତେବେଳେ ଇନସୁଲିନ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଦେଇଥାନ୍ତି ସେତେବେଳେ ଏହା ସବୁଠାରୁ ଭଲ କାମ କରିଥାଏ ।
ଉପର ବାହୁର ପଛ ପଟ ପେଟ (ନାହି ଆଖପାଖ) ଜଂଘର ଆଗ ଏବଂ କଡ ସ୍ଥାନ ଉପର ଅଣ୍ଟାର ପଛ ପଟ ତଳ ପ୍ରାନ୍ତ (ନିତମ୍ବ) ଗତ କିଛି ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ସ୍ଥାନ ଠାରୁ 1 ଇଞ୍ଚ ଦୂରରେ ରଖନ୍ତୁ । ନାହି ଏବଂ ଯେକୌଣସି କ୍ଷତ ଠାରୁ 2 ଇଞ୍ଚ ଦୂରରେ ରଖନ୍ତୁ । ଖଣ୍ଡିଆ, କୋମଳ; ଫୁଲା କିମ୍ବା ସ୍ପର୍ଶ କରିବାକୁ କଷ୍ଟକର ସ୍ଥାନଗୁଡିକ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ।
ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ସ୍ଥାନଗୁଡିକ ବଦଳାଇବା ଲିପୋଡାଇଷ୍ଟ୍ରୋଫି, ଚର୍ବି ଟେଳା ହେବାର ବିପଦ ଆଶଙ୍କାକୁ ହ୍ରାସ କରିପାରେ ଯାହା ଚର୍ମ ତଳେ ଏକା ସ୍ଥାନରେ ବାରମ୍ବାର ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଦେବା ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥାଏ । ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାନ ପ୍ରତିବଦଳ ପାଇଁ ଦୁଇଟି ନିୟମ ପ୍ରତିଦିନ ଏକା ସମୟରେ ଏକା ସାଧାରଣ ସ୍ଥାନ ପ୍ରତି ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ସ୍ଥାନ ଭିତରେ ବଦଳ କରନ୍ତୁ
ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ଚର୍ମ ଭାଙ୍ଗକୁ ଚିମୁଟନ୍ତି ଏବଂ ଚର୍ମ ଭାଙ୍ଗର ଏକ 90° କୋଣରେ ଛୁଞ୍ଚି ଭର୍ତ୍ତି କରନ୍ତୁ । ଆପଣଙ୍କ ଚର୍ମକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଭାବେ ଚିମୁଟିବା ପାଇଁ, ଏହି ପଦକ୍ଷେପଗୁଡିକ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତୁ: ଚର୍ମର କିଛି ଇଞ୍ଚ ଆପଣଙ୍କ ବୁଢା ଆଙ୍ଗୁଠି ଏବଂ ଦୁଇଟି ଆଙ୍ଗୁଠି ମଧ୍ୟରେ ଚାପନ୍ତୁ, ତଳେ ରହିଥିବା ମାଂସପେଶୀରୁ ଚର୍ମ ଓ ଚର୍ବିକୁ ଦୂରକୁ ଟାଣିବା ଦ୍ୱାରା । (ଯଦି ଆପଣ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଦେବା ପାଇଁ ଏକ 4 କିମ୍ବା 5 ମିଲିମିଟର ଛୋଟ ପେନ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବେ) । ଛୁଞ୍ଚି ଭର୍ତ୍ତି କରନ୍ତୁ । ଚିମୁଟି ଧରି ରଖନ୍ତୁ ଫଳରେ ଛୁଞ୍ଚି ମାଂସପେଶୀ ଭିତରକୁ ଯାଇନଥାଏ । ଇନସୁଲିନ ଇଞ୍ଜେକସନ୍ ଦେବା ପାଇଁ ପ୍ଲଙ୍ଗର୍ (କିମ୍ବା ବଟନ୍ ଯଦି ଆପଣ ଏକ ପେନ୍ ବ୍ୟବହାର କରୁଛନ୍ତି) ପେଲନ୍ତୁ । ଚର୍ମ ଭାଙ୍ଗରେ ଗ୍ରିପ୍ ମୁକ୍ତ କରନ୍ତୁ । ଚର୍ମରୁ ଚ୍ଛୁଞ୍ଚି ବାହାର କରିଦିଅନ୍ତୁ ।